Imágenes de páginas
PDF
EPUB

τὴν ποίησιν, ποίησιν δὲ σιγῶσαν τὴν ζωγραφίαν· ἀλλὰ πρὸς

او

[ocr errors]
[ocr errors]

او

αγ

τέτῳ διδάσκωμεν αὐτὸν, ὅτι γεγραμμένην σαύραν, ἢ πιθηκὸν, ἢ Θερσίτα πρόσωπον ἰδόντες, ἡδόμεθα καὶ θαυμάζομεν, ἐχ ὡς καλὸν, ἀλλ ̓ ὡς ὅμοιον ἐσίᾳ μὲν γὰρ ἐ δύναται καλὸν γενέθαι τὸ αἰσχρὸν· ἡ δὲ μίμησις, ἄν τε περὶ φαῦλον, ἄν τε περὶ χρησὸν ἐφίκηται τῆς ὁμοιότητος, ἐπαινεῖται καὶ τἀναντίον ἂν αἰσχρὰ σώματος εἰκόνα καλὴν παράχη, τὸ πρέπον καὶ τὸ εἰκὸς ἐκ ἀπέδωκεν. γράφεσι δὲ καὶ πράξεις ατόπες ἔνιοι, καθά περ, Τιμόμαχος τὴν Μηδείας τεκνοκτονίαν, καὶ Θέων τὴν Ορέσκ μητροκτονίαν, καὶ Παῤῥάσιος τὴν Ὀδυσσέως προσποίητον μανίαν, καὶ Χαιρεφάνης ἀκολάτες ὁμιλίας γυναικῶν πρὸς ἄνδρας· ἐν οἷς μάλισα δεῖ τὸν νέον ἐπίζεθαι διδασκόμενον, ὅτι τὴν πρᾶξιν ἐκ ἐπαινέμεν ἧς γέγονεν ἡ μίμησις, ἀλλὰ τὴν τέχνην, εἰ μεμίμηται προηκόντως τὸ ὑποκείμενον· ἐπεὶ τοίνυν καὶ ποιητικὴ πολλάκις ἔργα φαῦλα καὶ πάθη μοχθηρά, και ήθη μιμη τικῶς ἀπαγγέλλει, δὲ τὸ θαυμαζόμενον ἐν τέτοις, καὶ κατορ θέμενον μήτε ἀποδέχεθαι τον νέον, ὡς ἀληθὲς, μήτε δοκιμάζειν ὡς καλὸν, ἀλλ ̓ ἐπαινεῖν μόνον ὡς ἐναρμόττον τῷ ὑποκειμένῳ προσώπῳ καὶ οἰκεῖον· ὥσπερ γὰρ υἱὸς βοὴν καὶ ψόφον τροχιλίας καὶ πνευμάτων ῥοῖζον, καὶ θαλάττης κτύπον ακέοντες, ἐνοχλά. μεθα καὶ δυσχεραίνομεν· ἂν δε τις πιθανῶς ταῦτα μιμῆται (καθάπερ παρμένων τὴν εἶν, καὶ Θεόδωρος τὰς τροχιλίας) ἡδόμεθα καὶ νοσώδη μὲν ἄνθρωπον καὶ ὕπελον, ὡς ἀπερπὲς θέαμα, φέυγομεν· τὸν δὲ Αρισοφῶντος φιλοκτήτην, καὶ τὴν Σιλανίωνος Ἰοκάσην ὁμοίως φθίνεσι καὶ ἀποθνήσκεσι πεποιημένες ὁρῶντες χαίρομεν· ὅπως ὁ νέος αναγιγνώσκων & Θερσίτης ὁ

ως

γελω

γελωτοποιός, η Σίσυφος ὁ φθορεὺς, ἢ Βάτραχος ὁ πορνοβοσκός
λέγων ἤ πράττων πεποίηται, διδασκέπω τὴν μιμεμένην ταῦτα
δύναμιν καὶ τέχνην ἐπαινεῖν, ἃς δὲ μιμᾶται διαθέσεις καὶ
πράξεις, προβάλλεται καὶ κακίζειν· ἐ γὰρ ἐσι τ' αυτό, τὸ
καλὸν καὶ καλῶς τι μιμεῖται· καλῶς γὰρ ἐςι, τὸ πρεπόντως
καὶ οἰκείως· οἰκεῖα δὲ καὶ πρέποντα τοῖς ἀισκροῖς τὰ αἰσχρὰ·
καὶ γὰρ αἱ Δημονίδα τα χωλά κρηπῖδες, αἱ ἀπολέσας εύχετο
τοῖς τὰ κλέψαντος ἐναρμόσαι ποσὶν, φαῦλοι μὲν ἦσαν, ἐκείνῳ
δὲ ἥρμοττον· καὶ τὸ,

Εἴπερ γὰρ ἀδικεῖν χρή, τυραννίδος πέρι
κάλλισον ἀδικεῖν.

καὶ τὸν τῇ μὲν δικαίς τὴν δόκησιν ἄρνυσο

και

τὰ δ ̓ ἔργα τῆ πᾶν δρῶντος, ἔνθα κερδανείς.
Τάλαντον ἡ προιξ μὴ λαβῶ; ζῆν δ ̓ ἐσί
τάλαντον ὑπεριδόντι; τεύξομαι δ ̓ ὕπνε
προέμενος; ἐ δώσω δὲ καν ἅδε δίκην

μοι

[ocr errors]

Ὡς ἠσεβηκὼς εἰς τάλαντον ἀργυρᾶν;

μοχθηροί μέν εἰσι λόγοι καὶ ψευδεῖς.

αν

Ἐτεοκλεῖ δὲ καὶ

Ιξίονι καὶ τοκογλύφῳ πρεσβύτῃ πρέποντες· ἂν ἐν ὑπομιμνής. κομεν τάς παΐδας, ὅτι ταῦτα ἐκ ἐπαινῶντες ἐδὲ δοκιμάζοντες ἀλλ ̓ ὡς ἄτοπα και φαύλα φαύλοις καὶ ατόποις ήθεσι, καὶ προσώποις περιτιθέντες γράφεσιν, ἐκ ἂν ὑπὸ τῆς δόξης βλάπτοιντο τῶν ποιητῶν· ἀλλὰ τἐναντίον ἡ πρὸς τὸ πρόσωπον ὑποψία διαβάλλει καὶ τὸ πρᾶγμα καὶ τὸν λόγον, ὡς φαῦλον ὑπὸ φαύλο καὶ λεγόμενον καὶ πραττόμενον· οἷον ἐτι καὶ τὸ τῆς συγκοιμήσεως τῇ Πάριδος ἐκ τῆς μάχης ἀποδράντος· ἐδένα

[merged small][ocr errors][ocr errors]
[ocr errors]

γὰρ ἄλλων ἀνθρώπων ἡμέρας συγκοιμώμενον γυναικὶ ποιήσας,

τὸν ἀκόλασον καὶ μοιχικόν, ἐν αἰχύνῃ δηλός ἐσι καὶ ψόγῳ τιθές

μενος τὴν τοιαύτην ακρασίαν.

Longin.

Dionyfius Longinus war einer der trefflichsten Rhetoren des dritten Jahrhunderts, dessen Lebensumstände wenig bekannt find. Von seinen vielen Schriften besigen wir nur noch, obgleich mangelhaft, die sehr schägbare kritische Abhandlung vom Erha; benen, deren vielfachen Werth der fel. Dr. Niorus in der Vors rede seiner Aufgabe trefflich aus einander fegt. Auch kennt man Boileau's elegante französische Uebersehung dieser Schrift, und die kritischen Bemerkungen, womit er dieselbe begleitete. Durch beides hat sich unter uns Deutschen Hr. Hofrath Schlosser um diesen Schriftsteller, mehr als ehemals v. Heinecken, verdient gemacht. Die beiden Pflichten, deren Beobachtung Longin gleich Anfangs von jedem Schriftsteller forbert, der über eine Kunkt schreiben will, zuerst ihre Natur und Beschaffenheit zu untersuchen, und dann den Weg vorzuzeichnen, auf welchem man zu ihrer Ausübung gelangen kann, hat er selbst ungemein befries digend erfüllt. Er entwickelt zuvdrderßt das Wesen und den Chas rakter des Erhabnen, macht denselben durch den Koutraft mit den entgegenstehenden Fehlern noch kenntlicher, weiset die Quellen des Erhabnen nach, und die dazu beförderlichen Hülfsmittel, wozu auch die Nachahmung bewährter Schriftsteller gehört, von welcher in den beiden hier folgenden Abschnitten die Rede ist.

O

SECT. XIII. XIV.

τι μέντοι ὁ Πλάτων τοιέτῳ τινὶ χεύματι αψοφητί ξέων ἐδὲν ἧττον μεγεθύνεται, ἀνεγνωκὼς τὰ ἐν τῇ Πολιτεία, τόν τύπον ἐκ ἀγνοεῖς, „, Οἱ ἄρα φρονήσεως, φησὶ, καὶ ἀρετῆς ἄπειροι, ευωχία

2, αις δὲ καὶ τοῖς τοιέτοις ἀεὶ ξυνόντες, κάτω, ὡς ἔοικε, φέ » ρονται; καὶ ταύτῃ πλανῶνται διὰ βίκ. Πρὸς δὲ τὸ ἀληθὲς 5, ἄνω ἔτ ̓ ανέβλεψαν πώποτε, ἔτ ̓ ἀνηνέχθησαν, εδω βεβάικ ε, τε καὶ καθαρᾶς ἡδονῆς ἐγεύσαντο· αλλά, βοσκημάτων δίκην,

[ocr errors]
[ocr errors]

κάτω δε βλέποντες, καὶ κεκυφότες εἰς γῆν καὶ εἰς τραπέζας

βόσκονται χορταζόμενοι καὶ ὀχεύοντες, καὶ ἕνεκα τῶν τέτων 55 πλεονεξίας λακτίζοντες καὶ κηρίτζοντες ἀλλήλες σιδηροῖς κέρασι 3, καὶ ὁπλαῖς ἀποκτιννύασι δι ̓ ἀπλησίαν, σε

A

τα

Ἐνδείκνυται δ ̓ ἡμῖν ὗτος ὁ ἀνήρ εἰ βελοίμεθα μὴ κατολι χωρεῖν, ὡς καὶ ἄλλη τις παρὰ τὰ εἰρημένα ὁδὸς ἐπὶ τὰ ὑψηλὰ τείνει. Ποία δὲ, καὶ τὶς αὕτης ἡ τῶν ἔμπροθεν μεγάλων συγγραφέων καὶ ποιητῶν μίμησίς τε καὶ ζήλωσις. Καὶ τέτε γε, φίλτατε, ἀπρὶξ ἐχώμεθα τῇ σκοπε· πολλοὶ γὰρ ἀλληλα τρίῳ θεοφορῶνται πνεύματι τὸν αὐτὸν τρόπον, ἂν καὶ τὴν Πυθίαν λόγος ἔχει τρίποδι πλησιάζεσαν, (ἔνθα „, ῥῆγμ' ἐσι γῆς ἀναπνῶν, ὡς φύσιν, ἀτμὸν „, ἔνθεον ") αὐτόθεν ἐγκύμονα τε δαιμονί κ κατιταμένην δυνάμεως παραυτίκα χρησμῳδᾶν κατ' ἐπίπνοιαν. ὕτως ἀπὸ τῆς τῶν ἀρχαίων μεγαλοφυΐας εἰς τὰς τῶν ζηλώντων ἐκείνης ψυχὰς, ὡς ἀπὸ ἱερῶν τομίων, απόῤῥοιαι τινες φέρονται, ὑφ ̓ ὧν ἐπιπνεόμενοι, καὶ οἱ μὴ λίαν φοιβο τικοὶ, τῷ ἑτέρων ἐνθεσιῶσι μεγέθει. Μόνος Ηρόδοτος Ομηρικότατος ἐγένετο; Στησίχορος ἔτι πρότερον, ὅ τε Αρχί λοχος· πάντων δὲ τέτων μάλισα ὁ Πλάτων, ἀπὸ τῆς Ὁμης ρικῇ ἐκείνε νάματος ες αυτόν μυρίας ὅσας παρατροπάς απο χετευσάμενος. Καὶ ἴσως ἡμῖν ἀποδείξεων ἔδει, εἰ μὴ τὰ ἐπ' Ἴνδες καὶ οἱ περὶ Αμμωνιον ἐκλέξαντες ἀνέγραψαν.. Ἔσι

απο

[ocr errors]

δ' ἐ κλοπὴ τὸ πρᾶγμα, ἀλλ ̓ (ὡς ἀπὸ καλῶν ἠθῶν) ἢ πλασ

او

ادر

μάτων, ἢ δημιεργημάτων ἀποτύπωσις. Καὶ ἐδ ̓ ἂν ἐπακμάσαι μοι δοκά τηλικαῦτά τινα τοῖς τῆς φιλοσοφίας δόγμασι, καὶ εἰς ποιητικὸς ὕλας πολλαχε συνεμβῆναι καὶ φράσεις, εἰ μὴ περὶ πρωτείων νὴ Δία παντὶ θυμῷ πρὸς Ὅμηρον, (ὡς ἀνταγωνισής νέας πρὸς ἤδη τεθαυμασμένον), ἴσως μὲν φιλονεικότερον, καὶ διανές διαδορατιζόμενος ἐκ ανωφελῶς δ ̓ ὅμως, διηριςένετο,

ἀγαθὴ (γὰρ κατὰ τον Ησιοδόν) ἔρες ήδε

βροτοΐσι.

Καὶ τῷ ὄντι καλὸς ἔτος, καὶ ἀξιονικότατος εὐκλέιας ἀγών το καὶ σέφανος, ἐν ᾧ καὶ τὸ ἡττᾶσθαι τῶν προγενεσέρων ἐκ άδοξον.

αν

Οὐκῶν καὶ ἡμᾶς ἡνίκ ̓ ἂν διαπονῶμεν εψηγορίας το καὶ μεγαλοφροσύνης δεόμενον, καλὸν ἀναπλάττεθαι ταῖς ψυχαῖς, πῶς ἄν, εἰ τύχοι, ταυτὸ ταξ ̓ Ὅμηρος ἶπεν, πῶς δ ̓ ἂν Πλάτων ἢ Δημοθένης ὕψωσαν, ἢ ἐν ισορία Θεκυδίδης. Προσπίπτοντα γὰρ ἡμῖν, κατὰ ζῆλον ἐκεῖνα τὰ πρόσωπα, καὶ οἷον διαπρέποντα, τὰς ψυχὰς ἀνοίσει πῶς πρὸς τὰ ἀνειδωλο ποιέμενα μέτρα. Ἔτι δὲ μᾶλλον, εἰ κακανο της διανοίας προσυπογράφοιμεν, πῶς ἂν τόδε τι ὑπ ̓ ἐμὲ λεγόμενον παρών Ὅμηρος ήκεσεν, ἡ Δημοσθένης, ἢ πῶς ἂν ἐπὶ τάτῳ διετέ θησαν· τῷ γὰρ ὄντι μέγα τὸ ἀγώνισμα, τοι τον ὑποτίθεσθαι τῶν ἰδίων λόγων δικατήριον καὶ θέατρον, καὶ ἐν τηλικέτεις ήρωσε, κριταῖς τε καὶ μάρτυσιν, ὑπέχειν τῶν γραφομένων

او

εὐθύνας

« AnteriorContinuar »