FILUM LABYRINTHI,

SIVE INQUISITIO LEGITIMA

DE MOTU.

Machina Intellectus inferior: seu sequela chartarum ad apparentiam primam.

Racemi sive Charta Historiæ ordinatæ ad Articulum primum :

De Formis et Differentiis Motus.

Motus Applicationis Exterioris, sive motus adherentiæ,

Motus Applicationis Interioris, sive motus mixturæ.

Motus Applicationis ad Fibras, sive motus identitatis.

Motus Assimilationis, seu motus generationis Jovis. Motus Signaturæ, sive motus

motus generationis Saturni.

Motus Excitationis, sive motus generationis fictæ.

Racemi sive Charta Historiæ ordinatæ ad Articulum Secundum :

De Subjectis sive Continentibus Motum.

Racemi sive Charta Historiæ ordinatæ ad Articulum Tertium:

De vehiculis sive deferentibus Motum.

Racemi sive Charta Historiæ ordinatæ ad Articulum Quartum :

De Operationibus et Consequentiis Motus.

Racemi sive Charta Historiæ Ordinatæ ad Articulum Quintum :

De Curriculis sive Clepsydris Motus.

Racemi sive Charta Historiæ ordinatæ ad Articulum Sextum :

De Orbe Virtutis Motus.

Racemi sive Charta Historiæ ordinatæ ad Articulum Septimum :

De Hierarchia Motus.

Racemi sive Charta Historiæ ordinatæ ad Articulum Octavum :

De Societatibus Motus.

Racemi sive Charta Historiæ ordinatæ ad Articulum Nonum :

De Affinitatibus Motus.

Racemi sive Charta Historiæ ordinatæ ad Articulum Decimum:

De viribus Unionis in Motu.

Racemi sive Charta Historiæ ordinatæ ad Articulum Undecimum:

De viribus Consuetudinis et Novitatis in Motu.

Racemi sive Charta Historiæ ordinatæ ad Articulum Duodecimum:

De aliis omnibus Motus.
Syllabæ sive Charta Anatomiæ.
Vena relicta seu Charta Divisionis Secundæ.
Axioma Exterius, sive Charta Observationis.

Columnæ sive Charta Impossibilis Apparentis, sive Humana Optativa.

Fænus, sive Charta Usus Intervenientis sive Humana Activa.

Anticipatio sive Charta Interpretationis Sylvestris.

Pons sive Charta ad Chartas Novellas.

Machina Intellectus Superior; sive sequela Chartarum ad Apparentiam Secundam.

Chartæ Novellæ.

ATQUE exemplum Inquisitionis de Natura (ut videre est) absolvimus, idque in subjecto omnium maxime capaci et diffuso ; eaque forma, quam judicamus cum veritate et intellectu summum consensum habere. Neque tamen more apud homines recepto formula alicui necessitatem imponimus : tanquam unica esset, et instar artis ipsius. Sed certe omnibus pertentatis, ex longo usu, et nonnullo, ut putamus, judicio, hanc ipsam formam sive rationem disponendi materiam rerum ad opus intellectus, ut probatam et electam exhibemus. Nihil autem officit, quominus ii, qui otio magis abundant, aut a difficultatibus, quas primo experientem sequi necesse est, liberi jam erunt, aut majoris etiam et altioris sunt ingenii, rem in potius perducant. Nam et ipsi statuimus, artem inveniendi adolescere cum inventis ; neque ad aliquid immotum et inviolabile inveniendi artificium hominum industriam et felicitatem astringendam. Artis enim perfectionem artis usum remorari, nihil est necesse. Quod autem viam novam scientiam docendi et tradendi ingressi sumus, quod doctrinam et præcepta quasi prætereuntes, et aliud agentes distulimus, atque in exemplo præcipue elaboravimus; hoc summa ratione nos fecisse arbitramur. Neque sane homines latere volumus, quid in hac re secuti simus: nam obtinere in hominum æquitate positum est, vel potius in fortuna communi. Res enim humani generis agitur, non nostra. Primum hoc videmur adepti, quod maximum est, ut plane intelligamur. Longe enim aliud est singulis præceptis exempla subnectere: aliud, universi operis figuram perfectam et quasi solidam construere et repræsentare. Etenim in mathematicis, adstante machina aut fabrica sequitur demonstratio facilis et perspicua : sed absque hac commoditate, omnia videntur involuta, et quam revera sunt, subtiliora. Atque etiam illud usu venit, ut quo grandius instrumentum demonstrationis fiat, eo sit et fidelius et illustrius. Etiam putamus nos aliquem modestiæ et simplicitatis fructum percipere posse, quod nec vim nec insidias hominum judiciis fecimus aut paravimus : sed rem nudam et apertam exhibuimus. Nemo enim ante nos, homines ad fontes naturæ et res ipsas adduxerunt, ut in medium consulerent, sed exempla et experientiam ad dictorum suorum fidem, non ad alieni judicii libertatem adhibuerunt: ut dupliciter nos de humano genere meritos existimemus, duas res maxime mortalibus caras et gratas, potestatem et libertatem simul deferentes : potestatem operum, libertatem judicii. Ac veluti in judiciis civilibus ea maxime incorrupta et recta sunt

VOL. X.

EE

ubi minimum oratorum licentiæ et turbis, aut etiam eloquentiæ conceditur, sed omnis fere opera et tempus in testibus consumitur, eodem modo et de natura judicia exercentur optima, cum nec pugnaci nec probabili orationi aut disputationi maximæ partes tribuuntur, sed experientiæ testimoniis evidentibus et coacervatis res conficitur. Nam certe in auctorum testimoniis libido et stimulus versatur: rerum autem testimonia et responsa, interdum obscura et perplexa, sed semper sincera et incorrupta sunt. Liberati etiam videmur magno malo, ex hominum fastidio et præjudicio. Solent enim viri prudentes, et graves, et cunctatores, novitatem omnem levitatis et vanitatis nomine suspectam habere: novas autem sectas, et nova placita ut larvas et umbras aspernari. Neque enim multum interesse putant, utrum homines in theoriis consentiant aut dissentiant: nisi quod vetera et recepta magis sint, ob consensum et mores, rebus gerendis accommodata. Huic malo non aliud remedium reperiebatur, nisi ut amplitudine exempli, in ipsos hominum sensus ita incurramus, ut primo aspectu, quivis mediocris judicii rem solidam et sobriam esse, atque opera et utilitatem spirantem, et a novæ scholæ, aut novæ sectæ, ratione et consuetudine porsus alienam, statim perspiciat et agnoscat. Speramus etiam hoc potissimum modo antiquis et aliis qui in philosophia aliquid opinati sunt, auctoritatem et fidem abrogari: honorem et reverentiam conservari posse, idque non artificio quodam, sed ex vi ipsa rei. Existimamus enim subituram animos hominum cogitationem, num et