Imágenes de páginas
PDF
EPUB
[ocr errors]

boast,

And those who paint them truest praise them most.

[ocr errors]

COWLEY'S EPITAPH ON HIMSELF

Austria's young monarch, whose imperial sway | Rais'd of themselves, their genuine charms they Sceptres and thrones are destin'd to obey, Whose boasted ancestry so high extends That in the pagan gods his lineage ends, Comes from afar, in gratitude to own The great supporter of his father's throne: What tides of glory to his bosom ran, Clasp'd in th' embraces of the godlike man! How were his eyes with pleasing wonder fixt To see such fire with so much sweetness mixt, Such easy greatness, such a graceful port, So turn'd and finish'd for the camp or court! Achilles thus was form'd with every grace, And Nireus shone but in the second place; Thus the great father of almighty Rome (Divinely flusht with an immortal bloom, That Cytherca's fragrant breath bestow'd) In all the charms of his bright mother glow'd. The royal youth by Marlborough's presence charm'd,

Taught by his counsels, by his actions warm'd,
On Landau with redoubled fury falls,

Discharges all the thunder on its walls,

O'er mines and caves of death provokes the fight,

And learns to conquer in the hero's sight.

The British chief, for mighty toils renown'd,
Increas'd in titles, and with conquests crown'd,
To Belgian coasts his tedious march renews,
And the long windings of the Rhine pursues,
Clearing its borders from usurping foes,
And blest by rescued nations as he goes.
Treves fears no more, freed from its dire alarms;
And Traerbach feels the terrour of his arms:
Seated on rocks her proud foundations shake,
While Marlborough presses to the bold attack.
Plants all his batteries, bids his cannon roar,
And shows how Landau might have fall'n before.
Scar'd at his near approach, great Louis fears
Vengeance reserv'd for his declining years,
Forgets his thirst of universal sway,
And scarce can teach his subjects to obey;
His arms he finds on vain attempts employ'd,
Th' ambitious projects for his race destroy'd,
The works of ages sunk in one campaign,
And lives of millions sacrific'd in vain.

Such are th' effects of Anna's royal cares:
By her, Britania, great in foreign wars,
Ranges through nations, wheresoe'er disjoin'd,
Without the wonted aid of sea and wind.
By her th' unfetter'd Ister's states are free,
And taste the sweets of English liberty:
But who can tell the joys of those that lie
Beneath the constant influence of her eye!
Whilst in diffusive showers her bounties fall
Like Heaven's indulgence, and descend on all,
Secure the happy, succour the distrest,
Make every subject glad, and a whole people b'est.

Thus would I fain Britannia's wars rehearse,
In the smooth records of a faithful verse;
That, if such numbers can o'er time prevail,
May tell posterity the wondrous tale.
When actions, unadorn'd, are faint and weak,
Cities and countries must be taught to speak;
Gods may descend in factions from the skies,
And rivers from their oozy beds arise;
Fiction may deck the truth with spurious rays,
And round the hero cast a borrow'd blaze.
Marlborough's exploits appear divinely bright,
And proudly shine in their own native light;

TRANSLATED BY MR. ADDISON.
FROM life's superfluous cares enlarg'd,
His debt of human toil discharg❜d,
Here Cowley lies! beneath this shed,
To every worldly interest dead;
With decent poverty content,
His hours of ease not idly spent;
To fortune's goods a foe profest,
And hating wealth by all carest.
'Tis true he's dead; for oh! how small
A spot of earth is now his all:
Ob! wish that earth may lightly lay,
And every care be far away; :
Bring flowers; the short-liv'd roses bring,
To life deceas'd, fit offering:

And sweets around the poet strow,
Whilst yet with life his ashes glow,..

[ocr errors][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small]

Hic inter corylos, umbrosa cacumina, densas, i
Nos cantare pares quoniam convenimus ambo,
Dicamus laudes heroum (ut, Mopse, solemus)
Tempora transibunt sic læta canentibus, & nune
Dic age, quos nostro celebrari carmine sumes.
Mopsus. Tityre, nunc reddantur eis pia munera
laudum,
Otia qui dederint nobis placidamque quietem; 1
Scilicet illorum resonent encomia sylvæ,
Qui dignabantur regni fulcire ruinas. [cieutæ ;

[ocr errors]

T. Tanta haud conveniunt humili tenuique Sed quoniam in magnis, dicunt, voluisse sat esse; Ipse tuas, Gulielme, canam laudesque Mariæ; i Nam, quos junxit amor, nemo sejungere debet. M. Tune mihi Phoebe fave, Musæque favête canenti,

Ne culpa ingenii illorum minuautur honores.

T. Ast ego nec Phoebum curo, Phœbive sorores, Carmina namque mihi cedit nunc lemma canenti. M. Sint licet illustri proavorum stemmate clari, Sunt magis ornati propriis virtutibus ambo.)

T. Si rex est regit immanes qui pectoris æstus; Tum quot regna tenet Gulielmus! quotque Maria! M. Inclytus hic Mavors, sapiens hæc altera Pallas,

Vulnerat ille armis, forma sed vulnerat illa.

Sustulit ad nubes mare se, fastuque tumebat.
T. Quando vias Pelagi tentârunt, moie superbum

M. Quando teHurem tetigerunt, Arcades omnes
Pani deo Arcadia tenerum mactavimus aguum.
T. Tunc iterum totus resonat modulamine

campus,

Miscent pastores iterum nymphæque choreas,
M. Lætus gramineis lusit tune agnus in agris,
Floribus atque novis lædi insiluere petulci.

T. Quantus erat victor Gulielmus, quando po-
Vicit corda, hostes vicit, vicitque seipsum! [pelli

These verses occasioned Mr. Addison's being elected into Magdalen College.

M. Participat sponsi virtutem & regna Maria, Digna tribus regnis, et tanto digna marito.

T. Primus hic imperio, nulli est virtute secundus, Sic sol, quam stelle, majori luce refulget.

[ocr errors]

M. Sed qualis stellas micat inter luna minores, Talis, cum cincta est sociis, regina videtur. [mur, 7. At quæ non illis nunc, Tityre, digna preceLudere qui pecori, pecorisque dedere magistris ? M. Eternam inveniam, quam donavere, quieT. Et sero cœlos exornet sidus utrumque ! [tem! JOSEPHUS ADDISON, Commensalis è Coll. Reg.

ON THE RETURN OF KING WILLIAM
FROM IRELAND,

AFTER THE BATTLE OF THE BOYNE'.

CUM Domini impatiens excussit Ierna catenas,
Tota ruens in Martem, intestinosque labores,
Integri quicunque graves vidêre tumultus
(Constitit heu! tanti virtus) in vincula missi,
Exosam luctuque trahunt et carcere vitam.
Latè agri dumis horréscunt, aspera rura
Luxuriant segete spinarum, autumnus Iernæ
Nullus adest, cultorque deest quærentibus arvis.
Passim turba dolis instat peregrina secundis,
Nativamque premit laseiva potentia plebem;
In lacrymas gens omnis abit, manifestat ubique
Communes luctus, vultuque laborat in uno.

Præceps in tardas sic crevit Hibernia pœnas,
Et sic venturæ maturuit illa ruinæ :
Facta esset tanto nequaquam vindice digna,
Si unor horrendas Gulielmi fenserat iras.

[ocr errors]

Anglia in ignavam dudum resoluta quietem,
Imperiis rediviva tuis, Nassove, veternum
Excut t, et longum sopitos suscitat ignes.
Te duce quas fecit strages! quæ prælia movit!
Dam fervet cædes, et campo sanguis inundat,
Assidue sudant peragendo pensa sorores,
Et stipata gemit sub pondere cymba Charontis.
Terga premens Cæsar fugientia corripit hostes
Vindex, atque trahit partem sua quamque ruina:
Plumbea tempestas hanc obruit, eminùs illa
Glande cadit, frustraque evitat missile ferrum.
Altera dum pœnas differt fugiendo sequaces,
Infidæ sese credit moritura paludi.

Evenisse puto: Senis aspera fata triumphith
Famain auxêre tui, victor Gulielme, nec ulla, é
ftram
Æmula divisos virtas partitur honores..>

I, decus, i, nostrum! agnoscat fera Gallia dex-
Victricem, et quæ te vidit prima arma gerentem,
Sentiat expletas maturo in corpore vires..
Sed caveas, dum te in bellum rapit impetus ardens,
O caveas, nimio ne marte impulsus in hostes
Irrueres, latamque darent tria regna ruinam. 752
Insano tandem parce indulgere labori, -
Parce, Jacobe, ultra Lodoici innitier armis..
Discerptos frustra nunc luges frontis honores;
Sera sibi veniunt tandem suspiria, serò
Nunc quereris, quanquam, nisi mens tibi leva
[fuisset,
Et nisi credideras fallaci uxorius arti,
Jam lætus poteras placidis dare jura Britannis,
Et rexisse gregem, fato meliore, paternum;
Sed nunc Parcæ obstant, et non revocabilis ordo.
JOS. ADDISON, è Coll, Magd.

HONORATISSIMO VIRO
CAROLO MONTAGUE, ARMIGERO,

SCACCARII CANCELLARIO, ÆRARII

PRÆFECTO,

REGIA SECRETIORIBUS CONSILIIS, &c. · A Cum tanta auribus tuis obstrepat vatum nequissimórum turba, nihil est cur queraris aliquid insitatum tibi contigisse, ubi præclarum hoc argumentum meis etiam numeris violatum conspexeris. Quantum virtute bellica præstant Britanni, recens ex rebus gestis testatur gloria; quam-vero in humanioribus pacis studiis non enineamus, indicio sunt quos nuper in lucem emisimus versiculi. Quod si Congrevius ille tuus divino, quo solet, furore correptus materiam hanc non exornasset, vix tanti esset ipse pax, ut illa lætaremur tot perditissimis poetis tam misere decantata. At, dum alios insector, mei ipsius oblitus fuisse videor, qui haud minores forsan ex Latinis tibi molestias allaturus sum, quam quas illi ex verŋaculis suis carminibus attulerunt; nisi quod inter ipsos cruciatus lenimentum aliquod dolori tribuat tormenti varietas. Nec quidem unquam adduci possem, ut poema patrio serinone conscriptum oculis tuis subjicerem, qui ab istis conatibus cæteros omnes scribendo non minus deterres, quam favendo excitaveris.

Oxon. 1697.

His gradibus longo se solvit Hibernia luctu,
Imperium expulsi tandem indignata tyranni
Nobiliora petit vincla, optatasque catenas
Induit, atque jugo Gulielmi ornata superbit.
Gens nimium dilecta Deo! nimiumque Britanni Magd. Coll.
Felices! hæc si exundantia gaudia nullus
Frænâsset dolor, et ducis haud ignobile fatum
Lætitiæ nimios non castigaverat æstus.
Ille triumphato toties securus ab hoste,
Exulibus Dis ille, ille aris fidns avitis
Ah! tandem occubuit pietate insignis et armis.
Hei mihi! quale jaces venerandâ mole cadaver!
Qualis honor vultûs! et frontis læta senectus !
Heu pietas! heu prisca fides! et bellica virtus
Quando habitura parem!

Musa, tamen taceas intempestiva dolores,
Melpomene, taceas; non hoc sine numine Divûm

From the Academiæ Oxoniensis Gratulatio pro exoptato serenissimi Regis Gulielmi ex Hibernia reditu. Oxoniæ, è Theatro Sheldoniano, Auno Dom. 1690.

? The great duke of Schomberg, whose death has been lamented by many of our poets.

Humanitatis tuæ

cultor devotissimus, JOSEPHUS ADDISON.

PAX GULIELMI AUSPICIIS EUROPE
REDDITA, 1697.

POSTQUAM ingens clamorque virûm, sterpitusque
tubarum,

Atque omnis belli cecidit fragor; aspice Cæsar,
Quæ tibi soliciti, turba importuna, poetæ
Munera deducunt: generosæ a pectore flammæ,
Diræque armorum effigies, simulachraque belli
Tristia diffugiant: O tandem absiste triumphis
Expletus, penitusque animo totum excute Martem.
Non ultra ante oculos numeroso milite campi
Miscentur, solito nec fervent arva tumultu;
Stat circum alter quies, curvoque innixus aratro
Desertas fossas, et castra minantia castris
Rusticus invertit, tacita formidine lustrans

Horroremque loci, et funestos stragibus agros.
Jamque super vallum et munimiua longa virescit
Expectata seges, jam propugnacula rident
Vere novo; insuetos mirabitur incola culmos,
Luxuriemque soli, et turgentema sanguine messem.
Aspicis ut toto excitus venit advena mundo
Bellorum invisens sedem, et confusa ruinis
Oppida, et eversos flammarum turbine muros!
Ut trepidos rerum Annales, tristemque laborum
Inquirit seriem, attonitis ut spectat ocellis
Semirutas turres, et adhuc polluta cruore
Flumina, famososque Ormondi volnere campos!
Hic, ubi saxa jacent disperso infecta cerebro,
Atque interruptis hiscunt divortia muris,
Vexillum intrepidus' fixit, cui tempora dudum
Budenses palmæ, peregrinaque laurus obumbrat.
Ille ruens aciem in mediam, qua ferrea grando
Sparsa fuerit circum, et plumbi densissimus imber,
Sulphuream noctem, tetrasque bitumine nubes
Ingreditur, crebroque rubentem fulgure fumum.
Ut vario anfractu, et disjectis undique saxis
Monia discedunt, scopulisque immane minantur
Desuper horrificis, & formidabile pendent!
Hic pestem occultam, & fœcundas sulphure
moles

Cernere erat, magno quas inter mota tumultu
Prælia fervebant; subito cum claustra fragore
Horrendum disrupta tonant, semiustaque membra,
Fumantesque artus, laniataque corpora lethum
Corripit informe, et rotat ater in æthere turbo.

Sic, postquam Enceladi dejecit fulmine fratres Calicoium pater, et vetuit contemnere divos: Divulsam terræ faciem, ingentesque ruinas Mortales stupuere; altum hinc mirantur abesse Pelion, invertique imis radicibus Ossam: Hic fluvium moles inter confusaque saxa Reptare, atque aliis discentem currere ripis. Stant dubii, et notos montes umbrasque requirunt, Errore ambiguo elusi, et novitate locorum.

Nempe hic Auriaci nuper vexilla secutæ Confluxere acies, hic, aspera corda, Britanni, Germanusque ferox, et juncto fœdere Belga; Quique truci Boreæ, et cœlo damnatus iniquo Vitam agit in tenebris; et qui dudum ore perusto Decolor admoti prodit vestigia Phobi: Undique conveniunt, totum conscripta per orbein Agmina, Nassovique latus socialibus armis [cent, Circumfusa tegunt, fremitusque et murmura misTam vario disjuncta situ, tot dissona linguis.

Te tamen e mediis, ductor 2, fortissime, turmis Exere. Tu vitam (si quid mea carmina possunt) Accipies, populique encomia sera futuri, Quem varias edoctum artes, studiisque Minervæ Omnibus ornatum, Marti Rhedycina furenti Credidit invita, et tanto se jactat alumno. [æstus Hunc nempe ardorem, atque immensos pectoris Non jubar Arctoüm, aut nostri penuria cæli, Sed plaga torridior, qua sol intentius omnes Effundit radios, totique obnoxia Phœbo India progenuit, teñefisque incoxit ab annis Virtutem immodicam, et generosæ incendia men[ton,

tis.

Jam quoque torpentem qui infelix suspicit ArcBrumamque æternam frigusque perambulat, ursæ

[ocr errors][merged small]

| Horridas exuviis, Gulielmi ingentia facta Describit sociis, pugnataque in ordine bella Attentus numerat, neque brumam aut frigora curat. En! vastos nivium tractus et pallida regna Deserit, imperio extremum3 qui subjicit orbem, Indigenasque hyemes, Britonumque Heroa perer

rat

Luminibus tacitis; subeunt nunc fusa Namurcæ
Mania, nunc tardo quæ sanguine plurima fluxit
Boinia, nunc dubii palma indiscreta Senessi.
Quæ facies, et quanta viri! quo vertice in auras
Assurgit! quali firmat vestigia gressu,
Majestate rudi, et torvo spectabilis ore!

Sic olim Alcides, iminania membra leonis
Instratus spoliis, vasta se mole ferebat,
Evandri amplexus dextramque adjungere dextræ
Cum peteret, tectisque ingens succederet hospes.
Dum pugnas, Gulielme, tuas, camposque cru-

entos

Accipit, in venis ebullit vividus humor, [ardor. Corda micant crebro, et mentem ferit æmulus Non jam Riphæos hostis popu'abitur agros Impune, aut aitabit inultas Sarmata prædas.

Quis tamen ille procul fremitus! 2uæ murmura

vulgi

Nassovium ingeminant! video cava littora circum
Fervere remigibus, subitisque albescere velis,
Anglia solve metus, et inanes mitte querelas,
Nassovi secura tui, desiste tumentes
Prospicere in fluctus animo suspensa, trucesque
Objurgare notos, tardamque requirere puppim:
Optatus tibi Cæsar adest, nec ut ante videbis
Sollicitum belli studiis, fatalia Gallo
Consilia et tacitas versantem in pectore pugnas
Olli grata quies et pax tranquilla verendum
Composuit vultum, lætosque aillavit honores.e
Ut denso circum se plurimus agmine miles
Agglomerat lateri! ut patriam veteresque penates
Respicit exultans! juvat ostentare recentes
Ore cicatrices, et vulnera cruda, notasque
Mucronum insignes, afflataque sulphure membra.
Chara stupet conjux, reducisque incerta mariti
Vestigat faciem; trepida forinidine proles 1
Stat procul, et patrios horrescit nescia vultus,
Ille graves casus, duri et discrimina belli
Enumerat, tumidisque instaurat prælia verbis.
Sic, postquam in patriam fœcunda heroibus Argo
Phryxeam attulerat pellein, lanamque rigentem
Exposuit Graiis, et tortile velleris aurum,
Navita terrificis infamia littora monstris
Describit, mixto spirantem incendia fumo
Serpentem, vigilesque feras, plaustroque gemen-
Insolito tauros, et anhelos igne juvencos.

[tes

Te tamen, O quantis Gulielme erepte periclis, Accipimus reducem: tibi diva Britannia fundit Plebemque et proceres: medias quacunque per urbes

Ingrederis, crebræ consurgunt undique pompa, Gaudiaque et plausus: mixto ordine vulgus euntem Circumstat fremitu denso: Tibi Jupiter annum Serius invertit, luces mirata serenas

Ridet Hyems, festoque vacat cœlum omne triumpho. [ventay Jamque Nepos tibi parvus adest, lætoque juIncessu, et blando testatur gaudia risu. Ut patrius vigor atque elati gratia vultus

3 Moscoviæ imperator.

4 Celsissimus princeps dux Glocestrensis.

f

Cæsareum spirant, majestatemque verendam
Infundunt puero! ut mater formosa serenat
Augustam frontem, et sublimia temperat ora!
Agnosco faciem ambiguam, mixtosque parentes.
Ille tuas, Gulielme, acies, et tristia bella,
Pugnasque innocua dudum sub imagine lusit.
Nunc indignanti similis fugitiva pusillæ
Terga premit turmæ, et falsis terroribus implet,
Sternitque exiguum ficto eognonime Gallum.
Nunc simulat turres, et propugnacula parva
Nominibus signat variis; subitoque tumultu
Sedulus infirmas arces, humilemque Namurcam
Diruit: interea generosæ in pectore flammæ
Assurgunt sensim juveni, notat ignis honestas
Purpureo fervore genas, et amabilis horror.
Quis tamen Augustæ immensas in carmine
pumpas

Instruct, in luteos ubi vulgo effusa canales
Vina rubent, variatque infectas purpura sordes?
Quis lapsus referet stellarum, et fictile cœlum,
Qua faceram ostendunt redolentia compita chartam,
Sulphuris exuvias, tubulosque bitumine cassos?

En procul attonitam video clarescere noctem
Fulgore insolito! ruit undique lucidus imber,
Flagrantesque hyemes; crepitantia sidera passim
Scintillant, totoque pluunt incendia cœlo.
Nec minus id terris Valeanus mille figuras
Induit, ignivomasque feras, et fulgida monstra,
Terribiles visu formas! hic membra leonis
Hispida mentitur, tortisque comantia flammis
Colla quatit, rutilasque jubas; hic lubricus anguem
Ludit, subsiliens, et multo sibilat igne.
Lætitiam ingentem atque effusa hæc gaudia civis
Jam tandem securus agit, positoque timore
Exercet ventos, classemque per ultima mundi
Impune educit, pelagoque licentius errat:
Seu constricta gelu, mediisque horrentia Cancri
Mensibus arva videt; seu turgida malit olenti
Tendere vela noto, qua thurea flamina miscet

olus, et placidis perfundit odoribus auras. Vos animæ illustres beroum, umbræque recentes, Quarum trunca jacent et adhuc stillantia crudis Corpora vulneribus, quibus hæc optabilis orbi Parta quies, nondum Nassovo abducite vestro Fida satellitia, at solitis stipate catervis Ductorem, et tenues circum diffundite turmas. Tuque Maria, tuos non unquam oblita Britannos, O diva, O patiens magnum expectare maritum, Ne terris dominum invideas, quanquam amplius illum

Detineant, longamque agitent sub vindice pacem.

BAROMETRI DESCRIPTIO.

QUA penetrat fossor terræ cæca antra, metallo
Fecunda informi, rudibusque nitentia venis;
Dum stupet occultas gazas, nummosque futuros,
Eruit argenti latices, nitidumque liquorem;
Qui nullo effusus prodit vestigia tractu,
Nec terram signo revolubilis imprimit udo,

Quicquid erit, magno se jactat nobilis usu; * Nec Deus effalsit magis aspectabilis olim, Cum Danaën flavo circum pretiosus amictu Ambiit, et gratam suadente libidine formam, Depluit irriguo liquefactum numen in auro.

Quin age, sume tubum fragilem, cui densior aër Exclusus; fundo vitri subsidat in imo Argenti stagnum; ut pluvia impendente metallum Mobile descendat, vel contra, ubi postulat æstas, Prodeat hine liquor emergens, et rursus inane Occupet ascensu, tubuiumque excurrat in omnem. Jam cæli faciem tempestatesque futuras Conscia lympha monet, brumamque et frigora

narrat.

Nam quoties liquor insurgit, vitreoque canali
Sublatum nequeunt ripe cohibere priores;
Tum lætos sperare dies licet, arva fatentur
Æstatem, et large diffuso lumine rident.
Sin sese immodicum attollens argenteus humor,
Et nimium oppressus, contendat ad ardua vitri,
Jam sitiunt herbæ, jam succos flamma feraces
Excoquit, et languent consumto prata virore.

Cum vero tenues nebulas spiracula terræ
Fundunt, et madidi fluitant super æquora fumi,
Pabula venturæ pluviæ; tum fusile pondus
Inferiora petit; nec certior ardea cœlos
Indicat humentes, medias quando ætheris oras
Tranando, crassa fruitur subliimus aura,
Discutit et madidis rorantia nubila pennis.
Nunc gutta agglomerant, dispersas frigora stipant'
Particulas, rarusque in nimbum cogitur humor:
Prata virent, segetem fœcundis imbribus æther
Irrigat, et bibulæ radici alimenta ministrat.
Quin ubi plus æquo descendens uda metalli
Fyndum amat, impatiens pluviæ, metuensque pro-
cellam,

Agricolæ caveant; non hoc impune colonus
Aspicit; ostendet mox fæta vaporibus aura
Collectas hyemes, tempestatemque sonoram.
At licet argentum mole incumbente levatum
Subsidat, penitusque imo se condat in alveo,
Cætera quæque tument; eversis flumina ripis
Expatiata ruunt, spumantibus æstuat undis
Diluvium, rapidique effusa licentia ponti.

Nulla tacet secreta poli mirabile vitrum,
Quin varios cœli vultus et tempora prodit,
Ante refert, quando tenui velamine tutus
Incedes, quando sperabis frigidus ignem.

Augurio boc fretus, quanquam atri nubila co Dirumpunt obscura diem, pluviasque minantur; Machina si neget, et sudum promittat apertum, Audax carpat iter nimbo pendente viator;

Nec metuens imbrem, poscentes messor aristas Prosternat: terræ jam bruma incumbit inermis, Frigoraque haud nocitura cadunt, feriuntque pa

ratos.

ΠΥΓΜΑΙΟ-ΓΕΡΑΝΟΜΑΧΙΑ.

SIVE PRÆLIUM INTER PYGMÆOS ET GRUES COMMISSUM.

PENNATAS acies, et lamentabile bellum

Sed fractus sparsim in globulos formam usque ro- Pygmæadum refero: parvas tu, Musa, cohortes

tundam

Servat, et in teretes lapsans se colligit orbes.

Incertum qua sit natura, an negligat ultra Perficier, jubar et maturns inutile temnat; An potius solis vis imperfecta relinquat Argentum male coctum, divitiasque fuentes;

Instrue; tu gladios, mortemque minantia rostra, Offensosque Grues, indignantesque pusillam 'Militiam celebra; volucrumque hominumque tu

multus.

Heroun ingentes animos et tristia bella Pieridum labor exhausit, versuque sonore

[ocr errors]

Jussit et æterna numerorum assurgere pompa: Quis lectos Graiûm juvenes, et torva tuentem Thesea, quis pedibus velocem ignorat Achillem? Quem dura Æneæ certamina, quem Gulielmi Gesta latent? Fratres Thebani, et flebile fatum Pompeii quem non delassavere legentem?

Primus ego intactas acies, gracilemque tubarum Carmine depingam sonitum, nova castra secutus; Exiguosque canam pugiles, Gruibusque malignos Heroas, nigrisque ruentem è nubibus hostem.

Qua solis tepet ortu, primitiisque diei India læta rubet, medium inter inhospita saxa (Per placidam vallem, et paucis accessa vireta) Pygmæum quondam steterat, dum fata sinebant, Imperium. Hinc varias vitam excoluere per

artes

Seduli, et assiduo fervebant arva popello.
Nunc si quis dura evadat per saxa viator,
Desertosque lares, et valles ossibus albas
Exiguis videt, et vestigia parva stupescit.
Desolata tenet victrix impune volucris
Regna, et securo crepitat grus improba nido:
Non sie, dum multos stetit insuperabilis annos
Parvula progenies; tum, si quis cominus ales
Congredi, et immixtæ auderet se credere pugnæ,
Miles atrox aderat, sumptisque feroculus armis
Sternit humi volucrem moribundam, humerisque
reportat

Ingentem prædam; cæsoque epulatur in hoste.
Sæpe improvisas mactabat, sæpe juvabat
Diripere aut nidum, aut ulcisci in prole parentem.
Nempe larem quoties multa construxerat arte,
Aut uteri posuisset onus, volucremque futurain;
Continuo vultu spirans immane minaci
Omnia vastaret miles, fœtusque necaret
Immeritos, vitamque abrumperet imperfectam,
Cum tepido nondum maturuit hostis in ovo.

Hinc causæ irarum, bella hinc, fatalia bella,
Atque acies letho intentæ, volucrumque virumque
Commissa strages, confusaque mortis imago,
Non tantos motus, nec tam memorabile belium,
Mæonius quondam sublimi carmine vates
Lusit; ubi totam strepituque armisque paludem
Miscuit: hic (visu miserabile!) corpora murum
Sparsa jacent juncis transfixa, hic gutture rauco
Rana dolet, pedibusque abscisso poplite ternis
Reptat humi, solitis nec sese saltibus effert.
Jamque dies Pygmæo aderat, quo tempore cæsi
Poenituit fœtus, intactaque maluit ova.
Nam super his accensa graves exarsit in iras
Grus stomachans; omnesque simul, quas Strymo-
nis unda,

Aut stagnum Mareotidis, imi aut uda.Caystri
Prata tenent, adsunt; Scythicaque excita palude,
Et conjurato volucris descendit ab Istro.
Stragesque immensas et vulnera cogitat absens,
Exacuitque ungues ictum meditata futurum,
Et rostrum parat acre, fugæque accommodat alas.
Tantus amor belli, et vindicta arrecta cupido.
Ergo ubi ver nactus proprium, suspensus in alto
Acre concussis exercitus obstrepit alis,
Terræque immensos tractus, semotaque longe
Equora despiciunt, Boreamque et nubila tranant
Innumeri: crebro circum ingens fluctuat æther.
Flamine, et assiduus miscet cœlum omne tumultus.
. Nec minor in terris motus, dum bella facessit
Impiger, instituitque agmen, firmatque phalangas,
Et furit arreptis animosus homuncio telis:
Donce turma duas composta excurrat in alas,
Ordinibusque frequens, et marte instucta perito.

Jamque acies inter medias sese arduus infert
Pygmædum ductor, qui majestate verendus
Incessuque gravis reliquos supereminet omnes
Mole gigantea, mediamque assurgit in ulnam.
Torvior aspectu (hostilis nam insculpserat unguis
Ore cicatrices) vultuque ostentat honesta
Rostrorum signa, et crudos in pectore morsus.
Immortali odio, æternisque exercuit iris
Alituum gentem, non illum impune volucris
Aut ore, aut pedibus peteret confisus aduncis.
Fatalem quoties Gruibus distrinxerat ensem,
Truncavitque alas, celerique fugam abstulit hosti:
Quot fecit strages! quæ nudis funera pullist
Intulit, heu! quoties implevit Strymona fletu !

Jamque procul sonus auditur, piceamque vo
Jantum

Prospectant nubem bellumque hostesque ferentem.
Crebrescit tandem, atque oculis se plurimus offert
Ordinibus structus variis exercitus ingens
Alituum, motisque eventilat aëra pennis.
Turba polum replet, specieque immanis obumbrat
Agmina Pygmæorum, et densa in nubibus hæret:
Nunc densa, at patriis mox reddita rarior oris.
Belli ardent studio Pygmæi, et lumine særo,
Suspiciunt hostem; nec longum tempus, et ingens
Turba Gruum horrifico sese super agmina lapsu
Præcipitat gravis, et bellum sperantibus infert :-
Fit fragor; avulsæ volitant circum aeva plumæ.ii
Mox defessa iterum levibus sese eripit alis,
Et vires reparata iterum petit impete terraspeit
Armorum pendet fortuna: hie fixa volueris ī
Cuspide, sanguineo sese furibunda rotatu
Torquet agens circum, rostrumque intendit in
hostem

Imbelle, et curvos in morte recolligit ungues.
Pygmæi hic stillat lentus de vulnere sanguis,
Singultusque ciet crebros, pedibusque pusillis
Tundit humum, et moriens unguem execratur
acutum.

Estuat omne solum strepitu, tepidoque rubescit Sanguine, sparguntur gladii, sparguntur et alæ, }} Unguesque et digiti, commistaque rostra lacertis.

Pygmæadum sævit, mediisque in millibus ardet Ductor, quem late hinc atque hinc pereuntia eingunt

Corpora fusa Gruum; mediaque in morte vagatur,' Nec plausu alarum, nec rostri concidit ietu. 18 Ille Gruum terror, illum densissima circum à Miscetur pugno, et beltum omne laborat in uno: Cum, subito appulsus (sic Di voluere) tumultu | Ex inopino ingeus et formidabilis ales (asc) 3, Comprendit pedibus pugnantem; et (triste relatu) Sustulit in cœlum; bellator ab unguibus hæret Pendulus, agglomerat strepitu globus undique densus Alituum; frustra Pygmæi lumine mesto in Regem inter nubes lugent, solitoque minorem da Heroem aspiciunt grubus plaudentibus escam.

[ocr errors]

T

Jamque recrudescit bellum, grus desuper urget i Pygmæum rostro, atque hostem petit ardua morsa; Tum fugit alta volans; is sursum brachia jactat. Vulneris impatiens, et inanes sævit in auras... Talis erat belli facies, cum Pelion ingenstern Mitteret in cœlum Briareus, solioque tonantem Præcipitem excuteret; sparguntur in æthere toto Fulminaque scopulique: flagrantia tela deorsum Torquentur Jovis acta manu, dum vasta gigantum/ Corpora fusa jacent, semiustaque sulphure fumant.

Viribus absumptis penitus Pygmeïa tandems, t Agmina languescunt; ergo pars vertere tergae », Horribili perculsa metu, pars tollere vucemş

« AnteriorContinuar »