ad intra, ejusdem est toni. Adeo ut sonus redditus per percussionem ab extra non possit generari per collisionem aëris inter malleum et extima campanæ ; quandoquidem habeat rationes ad concavum campana ab intra. Et si foret lamina plana æris, non concavum quippiam, alius, opinor, foret sonus.

Si fuerat rima in campana, reddit sonum raucum, non jucundum aut gratum.

Videndum, quid faciat corporis, quod percutitur, crassitudo ad sonum, et quo usque, veluti, si ejusdem concavi una campana sit crassior, altera tenuior, Expertus sum in campana ex auro, eam reddere somum excellentem, nihilo pejorem, imo meliorem, quam campanam argenteam, aut æneam. Attamen nummus aureus non tam bene tinnit nnit quam argenteus. Dolia vacua reddunt sonum profundum et sonorum, repleta hebetem et mortuum.

At in barbito, cithara, et hujusmodi, licet prima percussio sit inter chordam, et aërem exteriorem; tamen statim ille aëre communicat cum aëre in ventre, sive cavo barbiti, aut citharæ. Unde in hujusmodi instrumentis fit semper perforatio aliqua, ut aër exterior communicet cum aëre concluso, absque quo sonus foret hebes et emortuus.

Fiat experimentum fistulæ illius lusciniolæ, ut impleatur oleo, non aqua; et notetur quanto sonus sit mollior, aut obtusior.

Cum redditur sonus inter anhelitum et aërem percussum, in fistula, aut tibia, ita tamen redditur, ut habeat communicationem nonnullam cum corpore tibiæ aut fistulæ. Alius enim fit sonus in tuba lignea, alius in ænea; alius, arbitror, si tuba per interius, aut fortasse etiam per exterius, fuerit obducta serico, aut panno; alius fortasse si tuba fuerit madida, alius si sicca. Etiam existimo in espinettis, aut barbito, si tabula illa lignea, super quam extenduntur chordæ, foret ænea, aut argentea, diversum nonnihil possit. edere sonum. Verum de his omnibus inquiratur ulterius. Etiam quatenus ad communicationem, inquirendum est, quid possit corporum diversitas et inæqualitas veluti si penderent tres campanæ, una intra al

teram cum spatio aëris interposito, et percuteretur campana exterior malleo, qualem editura foret sonum respectu campanæ simplicis.

Obducatur campana ab extra panno aut serico, et notetur, quando pulsatur campana per embolum interius, quid faciat obductio illa ad sonum.

Si foret in barbito lamina ænea, aut argentea, foraminata loco ligneæ, videndum quid hoc faciat ad so

num.

Usurpantur in Dania, atque etiam deferuntur ad nos, tympana ænea, non lignea, minora ligneis, atque edunt sonum (arbitror) magis sonorum.

Agitatio aëris in ventis vehementioribus non multum (arbitror) redditura sit sonum, si absunt sylvæ, fluctus, ædes, aut similia; attamen receptum est, ante tempestates fieri murmura nonnulla in sylvis, licet flatus ad sensum non percipiatur, nec moveantur folia.

Desunt tria capitula, quæ perficere non vacabat.

ARTICULI QUÆSTIONUM

CIRCA

MINERALIA.

Prima litera alphabeti est compositio, incorporatio, aut unio metallorum et mineralium.

QUIBUSCUM metallis aurum per simplicem colliquefactionem incorporabit, et quibuscum non: qua item quantitate incorporabit, et quod genus corporis talis compositio constituet.

Aurum cum argento, quod fuit vetus illud electrum: aurum cum hydrargyro, sive argento vivo: aurum cum plumbo: aurum cum cyprio, sive cupro: aurum cum ære: aurum cum ferro; aurum cum stanno.

ARGENTUM itidem.

Argentum cum argento vivo: argentum cum plumbo: argentum cum cupro: argentum cum ære: argentum cum ferro: argentum cum stanno.

Tum ARGENTUM VIVUM.

Argentum vivum cum plumbo: argentum vivum cum cupro: argentum vivum cum ære: argentum vivum cum ferro: argentum vivum cum stanno.

PLUMBUM etiam.

Plumbum cum cupro: plumbum cum ære: plumbum cum ferro: plumbum cum stanno.

CUPRUM pariter.

Cuprum cum ære: cuprum cum ferro: cuprum

cum stanno.

Es etiam.

Es cum ferro: æs cum stanno.

Ultimo FERRUM.

Ferrum cum stanno.

Quænam sint metalla composita vulgo usitata atque cognita, et quibus proportionibus ea misceantur. Nempe,

Orichalcum ex ære et Cadmia sive lapide calaminari.

Plumbum cinereum ex plumbo vulgari et stanno. Æs campanum ex, etc.

Metallum illud factitium, quod specie tenus argentum æmulatur, vulgo alchemicum dictum.

Trium, vel plurium, metallorum decomposita nimis prolixum esset recensere; excepto, siqua sint composita istiusmodi pridem observata.

Observandum porro, numqua duo metalla, quæ secum sola misceri non sustinent, alius, et cujusnam, ope misceri poterint.

Quæ metalla confici possint ex metallo et lapide, aut aliis fossilibus; perinde ac orichalcum ex ære et lapide calaminari fit: quæ nempe metalla cum vitriolo; quæ cum ferro in pulverem trito; quæ cum silice, etc.

In nonnullis saltem horum periculum fiat, ut de cæterorum ingenio melius constet.

Numnam metalla, et alia fossilia, cum vitro liquefacto incorporabunt. Et quod genus corporis inde consurget.

In incorporationibus quantitates sedulo pendendæ. Forte enim in exigua quantitate incorporatio fiet, quæ in majore non item; ut videre est in illis sequioribus metallis (vulgo allays dictis) quibus in auro, et ar gento, in monetam cudendis, utuntur.

In corpore composito tria præcipue dispicienda sunt: color; fragilitas aut ductilitas; volatilitas aut fixatio; comparando cum corporibus simplicibus. thr In præsens emolumentum usumque, hæc regula est. Ratio habeatur pretii duorum corporum simplicium; tum pendatur dignitas unius supra aliud, respectu usus: dein adverte, num poteris compositum efficere, quod plus pretii vilitate refundat, quam ab usus digate detriverit. Verbi gratia. Pendatur pretium bombardarum ænearum: pendatur etiam pretium bombardarum ferrearum: tum porro advertas, quantum æneæ bombardæ ferreis usu præstent; tum si ex ære et ferro compositas conflare poteris, quæ usus commoditate a puris æneis non multum aberunt, multo autem minore pretio constabunt; id scilicet rei, et privatæ et publicæ, in lucrum cedet.

Sic in auro, et argento, pretium in duodenis duplum

est. Dignitas auri supra argentum hand magna est. Similis utriusque splendor; sed et argenti etiam splendor quorundam oculis magis arridet: ut in pannis vit tisque bracteatis; ensium capulis argento obductis, et similibus. Præcipua dignitas in eo est, quod aurum ignem sustineat, quem nequit argentum: id autem ex naturæ præstantia oritur, non in usu ejus omnino positum est. Neque enim novi, quid in usu præstet, præterquam quod argento obducta squalori ac rubigini magis obnoxia sint, quam deaurata: quod vitium, si pauxillum auri admiscendo corrigi possit, id lucro erit. Itaque nonnihil mirari subit, per aliquot jam ætates antiquorum electrum intercidisse (quod fuit ex auro et argento, mistis, conflatum) cujus, opinor, in cudendis nummis, in vasis pretiosis extundendis, et in deaurando, plurimus usus esse poterit.

Notandum, in conversione metallorum impossibilitatem, vel saltem difficultatem non levem, subesse: veluti in efficiendo auro, argento, cupro. E contra in adulterandis confingendisque metallis, fraudem esse libero homine indignam. Videtur autem inter hæc mediam viam esse; scilicet, per nova composita, si quidem modi incorporandi plene innotescerent.

Quam incorporationem, seu potius imbibitionem, metalla recipient ex vegetabilibus, citra dissolutionem: ut cum armamentarii chalybi lentorem ductilitatemque, aquam, aut succum herbarum inspergendo, conciliant: cumque aurum, quod præter modum induruit, renitensque est factum, injectis coriorum naceratorum aut oleo subactorum ramentis, pristinam ductilitatem recuperat; inquirendum est.

Notandum, quod in his, et similibus apparentibus imbibitionibus, optimum esset ut ratio haberetur ponderis aucti, aut non aucti: si enim nihil ponderis accesserit, suspicari possumus, nullam prorsus substantiæ imbibitionem factam esse: sed tantum alterius corporis applicationem disponere ac invitare metallum ad aliam. partium posituram, quam alias ex se capturum foret,

Post incorporationem metallorum per simplicem col liquefactionem, ut magis discernatur indoles, ac consensus, dissensusque metallorum per dissolutorum in