Imágenes de páginas
PDF
EPUB
[graphic][ocr errors][subsumed][subsumed][subsumed][subsumed][ocr errors][subsumed]

mus) hoc est, corpora in partibus aliquibus suis condensant, totum minime.

3. Verum versio argenti vivi aut plumbi in argentum (cum argentum sit illis rarius) habenda est pro sperabili; cum tantum fixationem, et alia quædam innutat, non densationem,

4. Attamen si argentum vivum, aut plumbum, aut aliud metallum, verti posset in aurum quatenus ad cæteras auri proprietates, dempto pondere; ut, scilicet, ferent magis, quam sunt, fixa, magis malleabilia, magis sequacia, magis durabilia, et minus exposita rubigini, magis splendida, etiam flava, et hujusmodi; esset proculdubio res utilis et lucrativa, licet pondus auri non explerent.

Neque auro est ponderosius quicquam; neque Observatio. ipsum aurum purum per artem (quatenus adhuc innotuit) redditur sese ponderosius.

sla Plumbum tamen notatum est et mole et pondere Historia. augeri; præsertim si condatur in cellis subterraneis, ubi res situm facile colligunt. Id quod maxime deprehensum est in statuis lapideis, quarum pedes plumbeis vinculis erant alligati; quæ vincula inventa sunt intumuisse, aut portiones illorum ex lapidibus penderent, quasi verrucæ. Utrum vero hoc fuerit auctio planibi, can pullulatio vitrioli, inquiratur plenius. -asup Wt67980P (14)

Tabula exporrectionis materiæ per idem spatium sive di mensum, in corporibus iisdem integris et comminutis. sub musiiquie okc ] 90 9 Jaudab sivilqmie Den. estoqumos, theagenɔ Den. Gre Mercurius in corpore, pod otidie

[ocr errors]

quantus impleat men

suram tabularem,pon

19309;

Sublimatus vero in pul- }

[ocr errors]
[ocr errors]

presso

3. 22.

Plumbum in corpore $12.9011! In carussa vero in 13. 084.

mumieaiansb to munizio

arms fingers Chalyos in corpores nito 8. 10. (silstom Jave sileup zitaine Crystallus in corpore Sufudlum rubeum in corporel. 05. Eigname querdas ini corpore 0.19 -idsbiv 291209 30) asioigest

[ocr errors]

pulvere pressome
In pulvere præpara-
to (quali ad me-
dicinas utuntur) et
supressow audio quo

ས།

2. 09.

han corpol, 18. In pulvere presso rok 2012. 20..

In pulvere presso
Incinere

.

0. 16.
102.

[ocr errors]

mimaailmaan hom b's mansib todsdienfum
Tabula exporrectionis materia per idem
(dimensum, in corporibus crudis et distillatis.

bs asianshoxam Den, Griletit anas nomaiviDen. Gr.ut
Sulphur in corpore 19 2.2.

[graphic]

- Vitriolum in corpore
Vinum in corpore

[ocr errors]
[ocr errors]

Monitum. 6. Modus versionis corporis in pulverem, ad aper Jstionem sive expansionem corporis multum facit. Alia enim est ratio pulveris qui fit per simplicem contusiohem, sive limaturam; alia ejus qui per sublimationem, ut in mercurio; alia ejus qui per aquas fortes et erosionem (vertendo ea tanquam in rubiginem) ut in eroco martis, et nonnihil in chalybe præparato alia ejus qui per exustionem, ut cinis, calx. Itaque ista æquiparari nullo modo debent.

Mandatum.

Observationes.

9

[ocr errors]
[ocr errors]

4. Indigentissimæ sunt illæ duæ tabulæ priores. Ea demum foret tabula exacta corporum cum suis apertu ris, quæ corporum singulorum integrorum pondera primo, dein pulverum suorum crudorum,dein cinerum, calcium, et rubiginum suarum, dein malagmatum suorum, dein vitrificationum suarum (in iis quæ vitrifican tur)dein distillationum suarum, dein dissolutionum suarum (subtracto pondere aquæ, in qua dissolvuntur) nec non aliarum eorundem corporum alterationum, pondera exhiberet: ut hoc modo de corporum aperturis, et arctissimis naturæ integralis nexibus, judicium fieri posset.

8. Pulveres non sunt proprie corporum aperturæ, qui augmentum spatii fit non ex dilatatione corporis, sed ex interpositione aeris; attamen per hoc optime capitur æstimatio de corporum unione interiore, aut porositate. Nam quo corpora sunt magis unita, eo major intercedit differentia inter pulverem suum et corpus integrum. Igitur ratio argenti vivi erudi ad sublimatum in pulvere est quincupla,et amplius. Rationes chalybis et plumbi non ascendunt ad quadruplam. At in corporibus levioribus et porosis, laxior quandoque est positura partium in integris, quam in pulveribus pressis: ut in ligno -IS quercus, gravior est cinisquam corpus ipsum etiam in pulveribus ipsis, quo corpus est gravius, eo pressus pul

[ocr errors]

idi

[ocr errors]

vis minus habet dimensum ad non pressum. Nam in fevioribus, pulverum partes ita se sustentare possunt (utpote qui aërem intermistum minus premantet secent) ut pulvis non pressus triplicem impleat mensuram ad pulverem pressum.

9. Distillata plerumque attenuantur, et pondere decrescunt; sed hoc facit vinum duplo plus quam ace

tum.

talio

E1Atque tangibilia per familias jam censa sunt, tan- Commen Equam divites et inopes. Restat altera classis, videlicet Opneumaticorum. Ea vero pondere non dotantur, per mcujus incubitum de exporrectione materiæ in ipsis contenta judicium fieri possit. Opus est igitur alio quoIl piam interprete. At primum, species pneumaticorum proponendæ sunt; deinde comparatio facienda. all Quemadmodum in tangibilibus interiora terræ, ita in pneumaticis ætherea ad tempus seponimus.

[ocr errors]

M

Sunt pneumaticaapud nos triplicis naturæ ; inchoata, devincta, pura. Inchoata sunt fumi omnigeni, atque ex materiis diversis. Eorum ordo esse possit; primo, volatilium, quæ expirant ex metallis et ex nonnullis fosOsilium; quæ sunt (prout nomen significat) potius alata quam pneumatica; quia facile admodum coagulantur vel sublimando, vel cadendo, aut præcipitando. Se59cundo vaporum; qui expirant ex aqua et aqueis. TerEtio, fumorum (nomine generali retento) qui expirant ex corporibus siccis. Quarto, halituum; qui expirant ex .3 corporibus oleosis. Quinto, aurarum; quæ expirant ex corporibus mole aqueis, spiritu inflammabilibus; qua- ..-o. 79lia sunt vina, et liquores exaltati, sive potus fortes.

[ocr errors]
[ocr errors]

Est et aliud genus fumorum: illi scilicet in quos flamma desinit. Ii vero non possunt expirare, nisi ex inflammabilibus, cum flammam subsequantur. Hos post-fumos, seu fumos secundos, appellamus. Itaque non possunt esse post-vapores, quia aquea non inflammantur; sed post-fumi (nomine speciali) post-halitus, post-auræ etiam, ut arbitror, post-volatilia, in nonnullis.

At pneumatica devincta ea sunt, quæ ipsa solitaria aut on soluta non reperiuntur, sed tantum corporibus tangibilibus inclusa; quos spiritus etiam vulgo vocant, Participant autem ex et aqueo, et ex oleoso, et ex iisdem

રે

nutriuntur; quæ in pneumaticum versa, constituunt corpus veluti ex aëre et flamma; unde utriusque mysteria sunt. Accedunt autem spiritus isti (sî ad pneumatica solutaspectes) proxime ad naturam aurarum, quáles ex vino aut sale surgunt. Horum spirituum natura du plex; alia crudorum, alia vivorum. Crudi insunt omni tangibili; vivi animatis tantum, sive vegetabilibus sive sensibilibus. At pneumatica pura duo tantum inveniun tur, aër et flamma; licet illa quoque magnas diverșitates sortiantur, et gradus exporrectionis inæquales!m

Tabula pneumaticorum, secundum commentationem supra dictam, prout ordine ascendunt ad exporrectionem ma jorem, kata bef to witgoed xa frue Soleup) init-579 Volatilia metallorum et fos-Auræ: Yuan (einmelt supads

[blocks in formation]

og suniten 209

Spiritus crudi devincti in tangibilibus

Aër:

[ocr errors]

Post-fumit
Halitus: peekdrobe of
Post-halitus,
sludrens simpia June

m

com tus muilidet

Spiritus vivi, sive incensi, devincti in tangibility

Flamma.

[ocr errors]
[ocr errors]

De exporrectionibus horum, tum ad invicem, tum ad tangibilia collatis, jam videndum. Atque si natura levis, per ascensum sursum, posset liquidare raritatem corporum, quemadmodum natura gravis, per descensum deorsum, liquidat eorum densitatem, res bene posset succedere. Sed multa obsunt. Primo, quod differentiæ motuum in us, quæ aspectum fugiunt, non percipiantur immediate per sensum: riatur in aëre, et similibus, tam fortis appetitus petendi superiora, quam putatur: denique, si aër moveretur sursum, tamen cum continuetur plerumque cum alio aëre, motus ille ægre percipi posset. Nam sicut aqua non possetNamusicut most ponderat super aquam; ita aër non insurgit subter 919081 500 aërem. Itaque alii modi excogitandi sunt.

[ocr errors]

019

Atque de exporrectione pneumaticorum ad invicem, quodque ordo et series raritatis, qualis in tabula ponitur, non leviter fundata sit, offerunt se quædam probationes non malæ: verum, de certis gradibus hujusmodi expor

« AnteriorContinuar »