Imágenes de páginas
PDF
EPUB

retaining only that tone of lofty confidence in the worth of his own speculations which grew naturally out of his profound conviction of their truth.

I have thought this conjecture of mine worth recording, because if this be the true history of the composition it gives it a new and peculiar interest, and should be taken along with us as we read. It has however another interest besides, as containing many opinions which Bacon has not expressed elsewhere; and though the manner of announcing them is affected, the opinions are no doubt his own, whatever be the value of them.

-

The notes to this work are all Mr. Ellis's.

J. S.

TEMPORIS PARTUS MASCULUS

SIVE

INSTAURATIO MAGNA IMPERII HUMANI IN

UNIVERSUM.

AD Deum Patrem, Deum Verbum, Deum Spiritum, preces fundimus humillimas et ardentissimas, ut humani generis ærumnarum memores et peregrinationis istius vitæ nostræ in qua dies malos et paucos terimus, nova adhuc refrigeria e fontibus bonitatis suæ ad miserias nostras leniendas aperiant; atque illud insuper, ne humana divinis officiant, neve ex reseratione viarum Sensus et accensione majore luminis Naturalis aliquid incredulitatis et noctis animis nostris erga divina mysteria oboriatur; sed potius ut ab Intellectu a phantasiis et vanitate puro et repurgato, et divinis oraculis nihilominus subdito et prorsus dedititio, Fidei dentur quæ Fidei sunt.

TEMPORIS PARTUS MASCULUS,

SIVE DE INTERPRETATIONE NATURÆ LIB. 3.1

1. Perpolitio et applicatio mentis.

2. Lumen Naturæ; seu formula Interpretationis.
3. Natura Illuminata; sive veritas rerum.

CAPUT PRIMUM.

Tradendi modus legitimus.

REPERIO (fili) complures in rerum scientia quam sibi videntur adepti vel proferenda vel rursus occultanda, neutiquam e fide sua ac officio se gerere. Eodem damno, licet culpa fortasse minore, peccant et illi, qui probe quidem morati sed minus prudentes sunt, nec artem ac præcepta tenent quo quæque modo sint proponenda. Neque tamen de hac tradentium scientias sive malignitate sive inscitia querela est instituenda. Sane si rerum pondera docendi imperitia fregissent, non immerito quis indignetur; rerum vero ineptiis docendi importunitatem vel jure deberi existimandum est. Ego autem longe ab his diversus te 2 impertiturus, non

[blocks in formation]

2 te ought to be tibi. Bacon perhaps thought that impertio, being here used as a verb of teaching, might govern an accusative of the person. But there seems to be no authority for this construction. [I suspect to to be merely a miscopy for et.-J. S.]

ingenii commenta, nec verborum umbras, nec religionem admistam, nec observationes quasdam populares, vel experimenta quædam nobilia in theoriæ fabulas concinnata; sed revera naturam cum fetibus suis tibi addicturus et mancipaturus; num videor dignum argumentum præ manibus habere, quod tractandi vel ambitione vel inscitia vel vitio quovis polluam? Ita sim (fili) itaque humani in universum imperii angustias nunquam satis deploratas ad datos fines proferam (quod mihi ex humanis solum in votis est), ut tibi optima fide, atque ex altissima mentis meæ providentia, et exploratissimo rerum et animorum statu, hæc traditurus sim1 modo omnium maxime legitimo. Quis tandem (inquies) est modus ille legitimus? Quin tu mitte artes et ambages, rem exhibe nudam nobis, ut judicio nostro uti possimus. Atque utinam (fili suavissime) eo loco sint res vestræ, ut hoc fieri posset. An tu censes, cum omnes omnium mentium aditus ac meatus obscurissimis idolis, iisque alte hærentibus et inustis, obsessi et obstructi sint, veris rerum et nativis radiis sinceras et politas areas adesse? Nova est ineunda ratio, qua mentibus obductissimis illabi possimus. Ut enim phreneticorum deliramenta arte et ingenio subvertuntur, vi et contentione efferantur, omnino ita in hac universali insania mos gerendus est. Quid? leviores illæ conditiones, quæ ad legitimum scientiæ tradendæ modum pertinent, an tibi tam expeditæ et faciles videntur ? ut modus innocens sit, di est, nulli prorsus errori ansam et occasionem præbeat? ut vim quandam insitam et innatam habeat tum ad fidem conciliandam, tum ad pellendas injurias temporis, adeo ut scientia ita tradita veluti planta vivax et vegeta quotidie serpat et adolescat? ut 1 So in the original; a mistake probably for sum.—J. S.

[blocks in formation]

idoneum et legitimum sibi lectorem seponat, et quasi adoptet? Atque hæc omnia præstiterim necne, ad tempus futurum provoco.

CAPUT SECUNDUM.

PLANE autem non dissimulo (fili) mihi quopiam submovendos esse philosophastros istos poëtis ipsis fabulosiores, stupratores animorum, rerum falsarios, et multo etiam magis horum satellites et parasitos, professoriam illam et meritoriam turbam. Quis carmen præit, ut hos1 oblivioni devoveam? quod enim veritati silentium, si isti brutis suis et inarticulatis rationibus obstrepant? Verum tutius forsitan fuerit nominatim eos damnare, ne, cum tanta authoritate vigeant, non nominati excepti videantur; neve quis putet cum inter ipsos tam gravia et internecina exerceantur odia et tanta dimicatione certetur, me ad has larvarum et umbrarum pugnas alteri parti velut subsidio missum. Itaque citetur Aristoteles, pessimus sophista, inutili subtilitate attonitus, verborum vile ludibrium.2 Ausus etiam, tum cum forte mens humana ad veritatem aliquam casu

1 [hoc in original.] The meaning of the phrase is, "Who will repeat before me the form of words whereby I may devote these persons to oblivion?" hoc being manifestly a wrong reading for hos. Compare Liv. viii. 9: Agedum pontifex publicus populi R. præi verba quibus me pro legionibus devoveam.

2 Compare what Bacon has himself said in the Redargutio Philosophiarum: "Itaque hos duos viros, Platonem et Aristotelem, si quis inter maxima mortalium ingenia non numerat, aut minus perspicit aut minus æquus est." "There never breathed," says Selden in speaking of Aristotle, "that person to whom mankind was more beholden." (Table Talk, § Truth): a statement which is certainly much nearer the truth than that of the text.

« AnteriorContinuar »