Imágenes de páginas
PDF
EPUB
[blocks in formation]

6. Carta assignationis vel collocatio

nis.

1. Carta Historiæ ordinatæ ad divisiones primas et reliquos articulos.

2. Carta Amanuensis, sive super In

stantias.

1. Carta Analysis motus compositi, vel de spelling.

2. Vena interior, sive Carta divisionis secundæ.

3. Carta observationis, sive axiomatis. 4. Carta humana optativa.

5. Carta humana activa, sive practica. 6. Carta Anticipationis, sive interpretationis sylvestris.

7. Carta Indicationis, sive ad cartas novellas.

Nota Interpretationem legitimam non fieri, nec clavem Interpretationis adoperari usque ad reordinationes et cartas novellas finitas, ut duæ sint machinæ Intellectus, una Inferior quam descripsimus, altera Superior quæ est novellarum.2

1 Probably apparentiæ secunda.

2 This is the last of many memoranda which appear to have been transferred from an old note-book (transportata ex commentario vetere) on the 26th of July, 1608. The next page is headed Transportat. Jul. 27. 1608, — the beginning of the next morning's work.

[ocr errors]

INQUISITIO LEGITIMA DE MOTU.

Cart. electionis.

Quieta rerum principia sermones spectant; moventia autem et motus ipse, opera.

Motuum genera bene discreta et descripta, Protei vincula.

Meta posita.

Quod animo metimur; Motus; exacte inspicienti non alius quam localis; sensibilis scilicet et minutus. Etiam quies comprehendatur; ex natura propria aut per accidens, ex libratione vel cohibitione motus.1

Tria motuum genera imperceptibilia, ob tarditatem, ut in digito horologii; ob minutias, ut liquor seu aqua corrumpitur aut congelatur &c.; ob tenuitatem, ut omnifaria aëris, venti, spiritus, quæ non cernuntur ac subtiliores eorum motus nullo sensu comprehenduntur, sed tantum per pensa et effectus.

Motus et naturas per globos non distinguimus ut alia sit ratio cœlestium, alia sublunarium : popularis ratio ista videtur et infirma; nam etiam cœlestia mutantur in magnis, ut patet in cometis coordinatis situ suo cum stellis fixis: In parvis si mutantur tamen sensum nostrum latent; Nam quæ etiam in superficie terræ fiunt mutationes de circulo Lunæ, si oculus ibi positus esset, discerni nequirent; Rursus eadem æternitas et motus regularitas terræ competit; Nam in profunditate terræ par æternitas ac in cœlo, et videntur variationes et mutationes et turbæ tantum in confiniis regnorum istorum fieri; scilicet in superficie et crusta terræ, et 1 Opposite this paragraph is written qu.

superficie et confiniis cœli, et aëris regione media quam vocant; Etiam fluxus maris tam regularis est quam motus lunæ.

De motu autem animali, et de eo motu qui ad sensum peragendum requiritur, non inquirimus, sed eum sui juris facimus et emancipamus ut seorsim et principaliter inquiratur.

Motus autem animales quatenus ad cohibitionem et participationem manifestam motuum cæterorum comprehendimus, ut saltum, sanguinis per venas ascensionem, etc.

Motus autem impressionis sive signaturæ quæ incorporeæ sunt tamen ob spatiorum sive locorum Mutationes comprehendimus, ut in sonis, visibilibus, attractionibus sive coitionibus; calorem tamen et frigus omnino emancipamus ob dignitatem et multiplicem usum, et de illis seorsim et principaliter inquiri volumus.

Nec motum generationis vitalis expedimus, sive assimilationem magnam, sed et hunc emancipamus.

Carta Articulorum.

First to enquire the several kinds or diversities of motion.

Then what bodies or subjects are susceptible of every kind and what not, and what have them in strength and what more obscurely, and what have them more familiarly and what more rarely. Then the comparisons of the forces of every motion, and which is predominant one over the other, and which is absolute and never falsified, if any such be; and how they evade and shift each nature of motion to do his part.1

1 The last clause added in the margin.

Nodi et globi motuum, and how they concur and how they succeed and interchange in things most frequent.

The times and moments wherein motions work, and

which is the more swift and which the more slow,

and where they take their beginnings and where they leave.

The convenience or disconvenience which motion hath with heat and tenuity, and how these three meet, sever, and vary.

The power in motions corporal of agitation, fire, time.1 The effects of motion, and what qualities it induceth respective to every motion.

The force of union in motions, and the analogy thereof.2

Carta divisionis primæ, sive ad apparentiam primam. Agitatio, sive Motus absque termino, sive Motus se

exercens.

Latio, sive Motus ad terminum, sive Motus itinerans.

Agitationis species duæ: Agitatio placida ; Agita-
tio i uieta.

Agitatio placida, sive Motus conversionis, sive
Curulis.

Agitatio inquieta duplex: Agitatio relevationis et
tentationis; Agitatio trepidationis.

1 In the margin of the MS., opposite the last four paragraphs, are the following notes; written apparently at another time, and without any special reference to the particular paragraphs against which they happen to stand. They are written consecutively, one under the other, with strokes of the pen between to separate them. "The instruments and efficients. Subjectum quasi efficiens generale, efficiens tanquam subjectum proxiPeriodi et processus motuum.- Spatia orbis virtutis." 2 This last article appears to have been added at another time.

mum.

Lationis species duæ: Latio manifesta, sive Motus localis; Latio occulta sive Motus corporalis.

Motus localis tres sunt species: Motus respectu spatiorum; Motus respectu situs partium; Motus respectu alterius.

Motus respectu spatiorum habet 4 species.
Motus nexus, sive ne detur Vacuum.
Motus plagæ, sive mechanicus, sive ne fiat pen-
etratio dimensionum.

Motus libertatis, sive ad sphæram veterem, sive
ad convenientiam; qui est duplex: Motus a
violenta condensatione ad convenientiam rar-
itatis; et Motus a violenta rarefactione ad
convenientiam densitatis.
Motus hyles migrantis, sive ad sphæram novam ;
qui etiam est duplex: Motus hyles migrantis
ad sphæram novam majorem; Motus hyles
migrantis ad sphæram novam minorem.

Motus respectu situs partium est simplex, et est motus congruitatis sive disponens.

Motus respectu alterius habet 4 species.
Motus ad massam, sive congregationis major,
sive Panegyricus sive fœderis generalis.
Motus Amicitiæ, sive congregationis minor;
sive sympathiæ, sive foederis sanctioris.
Motus disgregationis major, sive fugæ.
Motus disgregationis minor, sive Antipathiæ.

Motus corporalis habet species sequentes, numero

17.

« AnteriorContinuar »